เคสคนไข้ที่ทำฟันแล้วเกิด ‘หน้าเบี้ยว ปากเบี้ยวครึ่งซีก’แบบนี้มีด้วยเหรอ?

Q: อยากทราบว่าอาการหน้าเบี้ยวครึ่งซีก (Bell’s palsy) ที่เกิดหลังผ่านการทำทันตกรรมมามีสาเหตุเกิดจากอะไรได้บ้าง / มักพบได้ในเคสคนไข้แบบใด / หรือใครบ้างที่มีความเสี่ยง / พร้อมแนะนำวิธีการป้องกัน-แก้ไข

A: การทำหัตถการทางทันตกรรมกับการเกิด Bell’s palsy นั้น ไม่ได้มีความเกี่ยวข้องกัน เนื่องจาก โรค Bell’s palsy เป็นโรคที่ปัจจุบันยังไม่ทราบสาเหตุที่ชัดเจน แต่สมมติฐานที่มีหลักฐานสนับสนุนและน่าเชื่อถืออธิบายว่าเกิดจากเชื้อไวรัสที่มีผลทำให้เส้นประสาทสมองคู่ที่ 7 เกิดพยาธิสภาพ และทำให้เกิดอาการหน้าเบี้ยวครึ่งซีกตามมา

ดังนั้นการเกิด Bell’palsy ภายหลังการทำฟันนั้นเป็นแค่เหตุบังเอิญที่เกิดขึ้นในเวลาใกล้เคียงกัน อีกทั้งในปัจจุบันยังไม่สามารถหาเหตุผลทางการแพทย์ที่สนับสนุนว่าการทำฟันเป็นปัจจัยส่งเสริมทำให้เกิด Bell’s palsy อาการหน้าเบี้ยวครึ่งซีกภายหลังการทำฟันที่สามารถอธิบายได้ เกิดภายหลังการฉีดยาชา ซึ่งอาจจะเกิดจากปัจจัยทางกายวิภาคของผู้ป่วยเอง หรือเทคนิกการฉีดยาชาของทันตแพทย์ หรือจากทั้งสองปัจจัยร่วมกัน ทำให้การฉีดยาชาเลยออกไปทางขอบด้านหลังของขากรรไกรล่าง ซึ่งเป็นบริเวณใกล้กับเส้นประสาทสมองคู่ที่ 7 ทำให้เกิดอาการหน้าเบี้ยวครึ่งซีกชั่วคราว แต่ในกรณีนี้จะไม่เรียก Bell’s palsy เนื่องจากสามารถอธิบายสาเหตุของการเกิดพยาธิสภาพได้ชัดเจน และอาการหน้าเบี้ยวจะกลับมาเป็นปกติภายหลังที่ยาชาหมดฤทธิ์ครับ

ผู้ตรวจ: ผศ.ทพ.นพ.วรภัทร ตราชู
อาจารย์ประจำภาควิชาศัลยศาสตร์ คณะทันตแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย