Oral Microbiology
and Immunology

ผลงานวิจัยที่โดดเด่น มุ่งเน้นไปที่ความสัมพันธ์ระหว่างโรคปริทันต์อักเสบกับสุขภาพระบบ การศึกษาหนึ่งชี้ให้เห็นว่าการอักเสบทั่วร่างกายเป็นตัวกลางที่เชื่อมโยงความสัมพันธ์ระหว่างโรคปริทันต์อักเสบกับการควบคุมระดับน้ำตาลในเลือด โดยเน้นบทบาทของ inflammatory markers

รศ.ทญ.ดร.พนิดา ธัญญศรีสังข์ เป็นอาจารย์ประจําภาควิชาจุลชีววิทยา และนักวิจัยประจําศูนย์เชี่ยวชาญเฉพาะทางจุลชีววิทยาช่องปากและวิทยาภูมิคุ้มกัน โดยมีความเชี่ยวชาญด้านไบโอฟิล์มในช่องปาก สารต้านจุลชีพทางเลือก และการพัฒนาแนวทางใหม่ในการป้องกันและรักษาโรคฟันผุ งานวิจัยของท่านมุ่งเน้นการบูรณาการความรู้ระหว่างศาสตร์ เช่น จุลชีววิทยา เคมี และวัสดุศาสตร์ ผ่านการทํางานวิจัยแบบสหวิทยาการ เพื่อขยายขอบเขตขององค์ความรู้และสามารถประยุกต์ใช้ได้จริงในทางคลินิก ผลงานวิจัยที่โดดเด่น ได้แก่ การวิเคราะห์ความสัมพันธ์ของเชื้อจุลชีพในไบโอฟิล์มกับการเกิดฟันผุ การศึกษาจุลชีพในนํ้าลายเพื่อทํานายความเสี่ยงฟันผุในเด็กเล็ก และการใช้วัสดุชีวภาพในการควบคุมจุลชีพในช่องปาก ท่านมีบทความวิจัยตีพิมพ์ในวารสารวิชาการระดับนานาชาติชั้นนําในหลายสาขา อาทิ Journal of Dental Research, Journal of Oral Microbiology, Scientific Reports, PLoS ONE, Carbohydrate Polymers และ ACS Applied Nano Materials ท่านมีความสนใจในการวิจัยด้านจุลชีววิทยาช่องปากโดยเฉพาะประเด็นที่เกี่ยวข้องกับการป้องกันและรักษาโรคฟันผุ ทั้งในระดับพื้นฐาน เช่น การศึกษากลไกการเกิดฟันผุ และในระดับประยุกต์ เช่น การพัฒนาวัสดุทางทันตกรรมที่มีฤทธิ์ต้านจุลชีพเพื่อใช้ในการป้องกันโรคในทางคลินิก

มีผลงานวิจัยที่โดดเด่นในด้านชีววิทยาภูมิคุ้มกันของเดนไดรติกเซลล์ (Dendritic cells) โดยมุ่งเน้นการศึกษากลไกทางโมเลกุลของเซลล์เดนไดรต์ที่มีผลต่อโรคในมนุษย์ และการนำความรู้นี้ไปใช้ในการป้องกันและรักษาโรคที่เกี่ยวข้องกับระบบภูมิคุ้มกัน เช่น ภาวะติดเชื้อในกระแสเลือด โรคภูมิต้านตนเอง และมะเร็ง

รองศาสตราจารย์ ทันตแพทย์หญิง ดร. รัชนี ศฤงคารบริบูรณ์ อัมพรอร่ามเวทย์ อาจารย์ประจำภาควิชาจุลชีววิทยา คณะทันตแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย มีความสนใจด้านจุลชีววิทยาช่องปาก การควบคุมการติดเชื้อ และวิศวกรรมเนื้อเยื่อกระดูก โดยเชื่อมโยงทันตกรรมคลินิกกับนวัตกรรมทางชีวการแพทย์ มุ่งเน้นที่การพัฒนาวิธีการที่มีประสิทธิภาพในกาควบคุมเชื้อในระบบน้ำของยูนิตทำฟัน และพัฒนาวัสดุทันตกรรมเพื่อการบำบัดฟื้นฟูอวัยวะปริทันต์และเนื้อเยื่อแข็งเช่น กระดูกและฟัน จุดเน้นงานวิจัย • การควบคุมการติดเชื้อในงานทันตกรรม: การพัฒนากลยุทธ์เพื่อลดการปนเปื้อนของจุลินทรีย์ในสภาพแวดล้อมทางทันตกรรม การขจัดการปนเปื้อนของท่อส่งน้ำดีในยูนิตทันตกรรม (DUWL): การตรวจสอบวิธีการเพื่อป้องกันการก่อตัวของไบโอฟิล์มและการแพร่กระจายของจุลินทรีย์ในอุปกรณ์ทางทันตกรรม • ชีววิทยาของกระดูกและวิศวกรรมเนื้อเยื่อ: การสร้างวัสดุชีวภาพและวัสดุโครงร่างเพื่อส่งเสริมการสร้างและซ่อมแซมกระดูก งานวิจัยที่สำคัญ 1. การฆ่าเชื้อท่อน้ำในยูนิตทันตกรรม • การฆ่าเชื้อด้วยไอโอดีน: แสดงให้เห็นว่าอุปกรณ์ปล่อยไอโอดีนอย่างต่อเนื่องช่วยลดการปนเปื้อนของแบคทีเรียใน DUWL ได้อย่างมีประสิทธิภาพ โดยสามารถควบคุมปริมาณเชื้อที่ปนเปื้อนในระบบน้ำให้อยู่ในระดับต่ำกว่าเกณฑ์ที่ CDC แนะนำ • การฆ่าเชื้อด้วยพลาสมา: แสดงให้เห็นว่าการบำบัดด้วยพลาสมาช่วยลดการมีอยู่ของแบคทีเรียใน DUWL ได้อย่างมีนัยสำคัญ ซึ่งเป็นวิธีการฆ่าเชื้อที่ปราศจากสารเคมี • การใช้กรดอะมิโน ชนิด D: สำรวจการใช้กรดอะมิโน ชนิด D เป็นตัวช่วยในการสลายไบโอฟิล์มใน DUWL ซึ่งเป็นแนวทางทางเลือกสำหรับสารฆ่าเชื้อทางเคมีแบบดั้งเดิม 2. การวิเคราะห์เชื้อในละอองลอยในคลินิกทันตกรรม • การศึกษาเมตาแท็กโซโนมิก: วิเคราะห์องค์ประกอบของไบโอแอโรซอลในคลินิกทันตกรรม โดยพบว่าน้ำลายและน้ำจาก DUWL เป็นแหล่งแบคทีเรียหลักที่ฟุ้งกระจายในอากาศหลังจากทำหัตถการทางทันตกรรมที่ฟุ้งกระจาย และพบว่าการบำบัดน้ำในยูนิตทันตกรรมด้วยไอโอดีนและพลาสมาจะควบคุมการปนเปื้อนของ DUWL ได้ แต่ก็ไม่ได้เปลี่ยนแปลงองค์ประกอบของแบคทีเรียในไบโอแอโรซอลอย่างมีนัยสำคัญ 3. วิศวกรรมเนื้อเยื่อกระดูก • พัฒนาวัสดุทดแทนกระดูกจากไคโตซาน: พัฒนาวัสดุโครงร่างที่ใช้ไคโตซาน/กรดไดคาร์บอกซิลิก ซึ่งไม่ว่าจะมีหรือไม่มีเซลล์เอ็นปริทันต์ของมนุษย์ ก็ช่วยส่งเสริมการสร้างกระดูกในร่างกายในแบบจำลองสัตว์ได้ • การปรับเปลี่ยนการแสดงออกทางพันธุกรรมด้วยสารยับยั้งฮิสโตนดีอะซิทิเลส: พัฒนาวัสดุโครงร่างที่ใช้ไคโตซานผสมด้วยสารยับยั้งฮิสโตนดีอะซิทิเลส ช่วยเพิ่มการแบ่งตัวของเซลล์สร้างกระดูกและส่งเสริมการเจริญพัฒนาของเซลล์การสร้างกระดูก • ความเสถียรของวัสดุโครงร่าง: ศึกษาผลกระทบของสภาวะการจัดเก็บต่อกิจกรรมทางชีวภาพของวัสดุโครงร่างที่ได้จากไคโตซาน พร้อมให้แนวทางสำหรับการเก็บรักษาและการใช้งาน

มุ่งเน้นการพัฒนาอนุภาคไฮดรอกซีอะพาไทต์เพื่อใช้ในระบบนำส่งยาและการฟื้นฟูเนื้อเยื่อแข็ง โดยเฉพาะในการซ่อมแซมกระดูกบริเวณกะโหลกศีรษะและใบหน้า รวมถึงการศึกษาบทบาทของไมโครอาร์เอนเอในกระบวนการสร้างเนื้อเยื่อใหม่ภายในฟัน เพื่อลดการอักเสบและส่งเสริมการรักษาเนื้อเยื่อให้คงชีวิตอยู่ได้อย่างมีประสิทธิภาพ